آب مجازی مقدار آبی است كه یك كالا و یا یك فرآورده كشاورزی طی فرآیند تولید مصرف میكند تا به مرحله تكامل برسد و مقدار آن معادل جمع كل آب مصرفی در مراحل مختلف زنجیره تولید از لحظه شروع تا پایان میباشد. به طور ساده می توان آب مجازی را مقدار آبی که برای تولید کالا مورد نیاز می باشد، تعربف نمود. صفت مجازی در این تعریف بدان معنا است که بخش عمده آب مصرف شده طی فرایند تولید، در محصول نهایی وجود فیزیکی ندارد و در حقیقت بخش بسیار ناچیزی از آب مصرفی در پایان به عنوان آب واقعی در بافت محصول باقی خواهد ماند .
مقدار آب مجازی هر کالا یا محصول با توجه به شرایط اقلیمی و فرهنگی، مکان تولید، مدیریت و برنامه ریزی در طی روند تولید آن متفاوت است، به عنوان مثال آب مجازی یک کیلوگرم گندم در ایران و یک کشور اروپایی با هم متفاوت می باشد.
افزایش رقابت كشورها برسر آب، نیاز به غذا برای جمعیت در حال رشد و افزایش کم آبی در بسیاری از نقاط جهان از جمله دلایل مهمی هستند تا نگاهی به شیوه درست مدیریت آب در این کره خاکی و كشورخود داشته باشیم. وابستگی انسان به آب نشان میدهد كه نیاز آبی برای تولید غذا بیش از نیازهای دیگر بشریت است به گونهای كه یک انسان بالغ برای زنده ماندن، روزانه بیش از 2 الی 4 لیتر آب آشامیدنی احتیاج دارد و این درحالی است كه 1000 برابر این مقدار، آب برای تولید غذا نیاز است و این خود دلیل مهمی برای پاسخ به این سؤال است كه چرا مفهوم آب مجازی در زمانی كه در خصوص تولید غذا صحبت میشود دارای اهمیت بالایی است.
مردم در هر قشری از اجتماع باید از اسراف مواد غذایی پرهیز کرده و با صرفه جویی در مصرف مواد غذایی و کالاها که سبب هدر رفتن آب می شود، این امانت را برای نسل های آینده حفظ نمایند. چرا که تقریباً در تولید همه چیز مقداری آب به کار رفته است و عدم استفاده صحیح و بهینه از لوازم روزمره زندگی، به معنای اسراف در آب و انرژی نیز هست.
انواع كالا
مورد مصرفی
|
نوع كالا
|
آب مجازی (لیتر)
|
پوشاك
|
پیراهن نخی متوسط
|
2700
|
پوشاك
|
شلوار
|
3000
|
پوشاك
|
مانتو
|
3500
|
پوشاك
|
روسری نخی
|
2200
|
پوشاك
|
كفش چرمی
|
9000
|
پوشاك
|
كیف چرمی
|
8000
|
لوازم التحریر
|
كاغذ A4
|
10
|
مواد غذایی
وعده غذایی
|
نام ماده غذایی
|
آب مجازی (لیتر)
|
صبحانه
|
نان و پنیر و گردو
|
683
|
صبحانه
|
تخم مرغ آب پز و گوجه فرنگی
|
290
|
غذای گرم برای وعده ناهار و شام
|
قورمه سبزی
|
3179
|
غذای گرم برای وعده ناهار و شام
|
قیمه
|
3478
|
غذای گرم برای وعده ناهار و شام
|
عدس پلو
|
2180
|
غذای گرم برای وعده ناهار و شام
|
چلوكباب
|
4241
|
غذای گرم برای وعده ناهار و شام
|
جوجه كباب
|
1797
|
غذای گرم برای وعده ناهار و شام
|
اب گوشت
|
3076
|
غذای گرم برای وعده ناهار و شام
|
كوكو سیب زمینی
|
626
|
غذای گرم برای وعده ناهار و شام
|
شنیسل مرغ
|
923
|
غذای گرم برای وعده ناهار و شام
|
املت گوجه فرنگ
|
840
|
غذای گرم برای وعده ناهار و شام
|
ساندویچ همبرگر
|
2703
|
غذای گرم برای وعده ناهار و شام
|
سوپ
|
939
|
غذای گرم برای وعده ناهار و شام
|
آش رشته
|
1141
|
نوشیدنی
|
قهوه (یك فنجان)
|
210
|
نوشیدنی
|
شیر (1 فنجان)
|
250
|
نوشیدنی
|
چای (1 فنجان)
|
23
|
میان وعده
|
سیب
|
95
|
میان وعده
|
انگو
|
140
|
میان وعده
|
مركبات
|
208
|
میان وعده
|
هندوانه
|
47
|
میان وعده
|
موز
|
100
|
میان وعده
|
آجیل
|
964
|
میان وعده
|
چیپس سیب زمینی ( 200 گرمی)
|
185
|
سی گرم
|
نان
|
40
|